پساب صنعتی و مشکلات آن
پساب صنعتی و حل مشکلات تولید داخلی و حفظ زیست محیطی از ضروریات هر صنعت است.
کاستن غلظت مواد موجود در پساب صنعتی، یکی از اهداف اصلی یک واحد صنعتی است که با تصفیه فاضلاب سروکار دارد. هر کوششی در جهت پیداکردن وسیله ای برای کاستن وزن کل مواد آلوده کننده در فاضلاب، به خوبی از طریق صرفه جویی ناشی از کاستن الزامات تصفیه جبران می شود. و روش های کاهش غلظت فاضلاب بسیار حائز اهمیت است.
روش های کاهش غلظت پساب صنعتی
- تغییر فرآیند
- تغییر و اصلاح تجهیزات
- جداسازی فاضلاب ها
- یکنواخت سازی پساب صنعتی
- بازیافت فرآورده فرعی
- متناسب سازی فاضلاب ها
معمولا صنعت تمایلی به تغییر فرآیند تولید ندارد. مگر آنکه از طرف سازمان های حفاظت محیط زیست تحت فشار قرار گیرد و یا الزام رقابت در بازار تحمیل گردد. بعنوان مثال، صنایع نساجی در گذشته از نشاسته به مقدار زیادی استفاده می نمود که نتیجه آن ایجاد BOD در حدود 30 تا 50 درصد BOD کل کارخانه بوده است. لکن با تعویض این ماده و استفاده از یک ماده سلولزی، تقریبا فاضلاب بدون BOD حاصل گردید. این ماده جدید یعنی کربوکسی متیل سلولز، بدون BOD و سمیت، دارای اثری ناچیز در آب های جاری است.
اصلاح و تغییر تجهیزات
تغییر تجهیزات میتواند باعث کاهش غلظت مواد آلوده در فاضلاب شده و در نتیجه به تصفیه بهتر فاضلاب کمک کند. برای مثال، نصب تلهها در خطوط شبکه فاضلاب کارخانههای مرغداری به منظور جلوگیری از خروج پرها و تکههای چربی، باعث کاهش غلظت فاضلاب میشود. همچنین، استفاده از ظروف مناسب برای جمعآوری و تخلیه شیر در صنایع لبنیات، از اتلاف شیر در هنگام تخلیه جلوگیری میکند.
جداسازی فاضلابها
این فرآیند منجر به کاهش غلظت مواد و تصفیه بهتر پساب صنعتی کارخانه میشود. نتیجه این جداسازی به طور معمول شامل دو نوع فاضلاب است، یکی با غلظت بالا و حجم کم و دیگری با غلظت کمتر و تقریباً حجم مشابه فاضلاب اصلی بدون جداسازی. سپس فاضلاب با حجم کم و آلودگی بالا را میتوان با استفاده از روشهای خاص تصفیه کرد. در برخی موارد، جداسازی ممکن است ضروری نباشد و برعکس، یکنواختسازی کامل لازم باشد و در هر صورت، برای انتخاب بهترین روش، مطالعات جامعی باید انجام شود.
بازیافت فرآوردههای فرعی
پساب صنعتی دارای فرآوردههای فرعی به عنوان مواد پسماندهای مورد استفاده در فرآیند است. این فرآوردهها میتوانند در برخی موارد بازیافت شوند. بازیافت این فرآوردهها معمولاً منجر به حذف حداقل برخی مواد زائد میشود که در آینده باید دفع شوند. به عنوان مثال، در صنایع آبکاری، اسید فسفریک، مس، نیکل و کروم را از طریق روش تبخیر در خلا و تغلیظ محلولهای آبکاری بازیابی میکنند. همچنین، در برخی صنایع گوشت، خون به عنوان ماده پسماندی استفاده میشود و میتواند به عنوان ماده اولیه در ساخت چسب مورد استفاده قرار گیرد یا تحت فرآیندهای خاصی به خوراک ماهی و طیور تبدیل شود